Hiện tượng Nguyễn Nhật Ánh (nguyễn tý)

[Akô Nô]

Hiện tượng Nguyễn Nhật Ánh


Với bộ Kính vạn hoa 45 tập vừa được tái bản, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh lĩnh 255 triệu đồng nhuận bút và đang giữ 5 kỷ lục (nhiều tập nhất, tổng số bản in nhiều nhất, tái bản nhanh nhất, ký tặng nhiều nhất, nhiều nhân vật nhất) trong làng sách Việt Nam. Nguyễn Nhật Ánh đã lao động như thế nào để có được kết quả này?

Sinh năm 1955 tại Quảng Nam, năm 1976 tốt nghiệp Đại học Sư Phạm TP. Hồ chí Minh nhưng vì ‘’lý lịch có vấn đề’’ không được phân công công tác, Nguyễn Nhật Ánh vào đời bằng nghề đạp xích lô. Thật may mắn, anh xích lô trí thức Nguyễn Nhật Ánh được nhận vào Thanh Niên Xung Phong. Chính yêu cầu phản ánh cuộc sống của lực lượng trẻ này đã khiến Nguyễn Nhật Ánh cầm bút và trở thành người viết chuyên nghiệp. Hiện nay ngoài công việc sáng tác của một nhà văn, Nguyễn Nhật Anh còn giữ chuyên mục và viết feuilleton (truyện nhiều kỳ) cho các báo Sài Gòn Giải Phóng, Thanh Niên, Mực Tím.

Với Nguyễn Nhật Ánh, viết lách không chỉ là công việc lao động mà còn là niềm hứng thú, say mê nên anh luôn làm chủ được cảm hứng, viết liên tục và đều đặn. Mỗi ngày anh dậy sớm dành 40 – 50 phút đi bộ bằng máy trong nhà, sau đó dùng bữa điểm tâm, đọc báo. Từ 9 giờ làm việc liên tục trên bàn máy đến 2 giờ chiều mới dùng cơm trưa. Nghỉ trưa 30 phút rồi đến cơ quan lo công việc và mỗi chiều vào lúc 6 giờ ra quán Đo Đo của chính mình (quán do vợ anh quản lý), lai rai vài chung rượu cùng bạn bè từ 30 đến 60 phút rồi về nhà, xem ti vi, đọc sách, nghỉ lúc 11 giờ đêm. Một ngày thì như thế còn một năm thì, lấy thí dụ như năm Nhâm Ngọ này, vào sáng mùng một Tết, Nguyễn Nhật Ánh khai bút viết tập thứ 45 của bộ Kính vạn hoa. Bạn bè gọi Nguyễn Nhật Ánh là người không có ngày chủ nhật.

Trong công việc văn chương, người ham làm luôn là người ham học. Để thay cây bút bằng bàn phím máy vi tính, nhằm tăng sức viết, năm 1995 Nguyễn Nhật Ánh mày mò học tin học và có truyện dài Buổi chiều Windows để kỷ niệm cho việc học này. Khi viết bộ Kính vạn hoa, anh phải mua toàn bộ sách giáo khoa từ lớp 1 đến lớp 12 về học lại. Anh còn đi ‘’bụi đời’’ để có thực tế viết về thiếu nhi cơ nhỡ và khi viết truyện Phòng trọ ba người, Nguyễn Nhật Ánh ghi tên theo học một lớp ngọai ngữ ban đêm.

Nhờ ham học, Nguyễn Nhật Ánh trở thành người giỏi một việc, biết nhiều việc. Trong 7 năm theo đuổi bộ Kính vạn hoa của mình, Nguyễn Nhật Ánh vừa là người viết, vừa là người trình bày, dàn trang, vừa là người sửa morasse.

Chuyên viết cho tuổi thơ (từ tuổi thiếu nhi hiếu động tới tuổi mới lớn mộng mơ), Nguyễn Nhật Ánh quan niệm: ‘’Tác phẩm văn học thiếu nhi trước hết và chủ yếu là những tác phẩm viết cho thiếu nhi chứ không chỉ là viết về thiếu nhi. Văn học thiếu nhi là dòng văn học phục vụ cho những bạn đọc nhỏ tuổi, do đó phải xem thiếu nhi là đối tượng cảm thụ chứ không đơn giản chỉ là đối tượng miêu tả, dù rằng viết về thiếu nhi cho thiếu nhi đọc bao giờ cũng được xem là phương pháp thích hợp nhất. Với các em, tiếng cười quan trọng biết bao, nó giúp các em yên tâm và vui sống’’. Quan niệm như thế, văn chương Nguyễn Nhật Ánh luôn dí dỏm, vui nhộn, và được hình thành từ ba nguồn: ký ức, sự quan sát, óc tưởng tượng. Và anh coi sự huy động ký ức tuổi thơ của chính mình là chủ yếu.

Sau 20 năm lao động nhà văn, số lượng tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh khá đồ sộ bao gồm 5 tập thơ, 6 tập truyện ngắn, 23 truyện dài cho tuổi mới lớn, 45 truyện vừa (bộ Kính vạn hoa) cho tuổi thiếu niên, 40 tập Trò chuyện với tình yêu (ký tên Anh Bồ Câu), 17 tập truyện tranh Bim và những chuyện thần kỳ (với họa sĩ Mai Rừng), 12 tập truyện tranh Ba đứa trẻ và những chuyện rắc rối (với họa sĩ Mai Rừng), trong đó có nhiều tác phẩm được tái bản đến 10 lần. Nguyễn Nhật Ánh là nhà văn có khoảng 300.000 trang in.

Các năm 1989, 1990, 1991, 1994, 1996, 1997, 1998 Nguyễn Nhật Ánh liên tục được bạn đọc bầu chọn là nhà văn được yêu thích nhất của báo Tuổi Trẻ, Bạn Ngọc, Người lao động, Mực Tím. Năm 1990, truyện dài Chú bé rắc rối được Trung ương đoàn trao giải thưởng ‘’Văn học trẻ’’ hạng A. Riêng năm 1995, anh được bạn đọc TP. Hồ chí Minh bầu chọn là nhà văn được yêu thích nhất trong 20 năm (1975-1995) và được Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh bầu chọn là một trong 20 nhà văn trẻ tiêu biểu trong 20 năm ấy. Năm 1998, Nguyễn Nhật Ánh nhận giải nhà văn có sách bán chạy nhất do Nhà xuất bản Kim Đồng trao tặng.

NGUYỄN TÝ, nhà báo

(Tạp chí Thế giới mới, số 480)