bachkylan
09-07-2009, 01:39 PM
NHÀ VĂN NGUYỄN NHẬT ÁNH:
"Tôi viết như cậu học trò"
Những ngày này, nhân dịp Quốc tế thiếu nhi 1/6, hàng loạt đài truyền hình chiếu lại 10 tập phim Kính vạn hoa chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh và các em thiếu nhi đang náo nức chờ xem 10 tập tiếp theo có thể sẽ khởi chiếu giữa tháng 6. Ngoài ra, các em còn trông chờ một điều khác nữa: Chuyện xứ Lang Biang tập 4, mà Nguyễn Nhật Ánh đã hứa là sẽ ra mắt vào dịp hè năm nay...
Quen biết Nguyễn Nhật Ánh từ hồi anh mới... hơi hơi nổi tiếng, tôi biết anh không thích xuất hiện trên màn ảnh truyền hình cũng như trước đám đông, cũng rất ngại trả lời phỏng vấn mặc dù anh... khá ăn ảnh. Anh nói thật mà như giỡn, mình là nghệ sĩ sáng tác chứ đâu phải là nghệ sĩ biểu diễn. Anh luôn tin rằng vị trí thích hợp nhất đối với một nhà văn là ngồi trước bàn viết.
Sống và nghĩ trong sáng, hướng thiện, Nguyễn Nhật Ánh là sự kết hợp giữa cái Tâm, cái Tình và cái Tài. Nhìn vào cả trăm tác phẩm liên tục ra đời của Nguyễn Nhật Ánh và những kỷ lục mà anh đã đem lại cho ngành xuất bản trong vòng 20 năm qua, tôi tin rằng anh đã sống và làm việc đúng theo tâm niệm đó.
Không tính 3 tập bình luận thể thao, 5 tập thơ, 30 tập truyện tranh và 50 tập tư vấn tình yêu ký bằng bút danh khác, chỉ kể riêng những truyện dài viết cho thanh thiếu niên, cho đến nay Nguyễn Nhật Ánh đã có 3 bộ truyện rất được các độc giả trẻ yêu thích: bộ 23 tập viết cho tuổi mới lớn với những cái tên quen thuộc Mắt biếc, Trại hoa vàng, Thiên thần nhỏ của tôi, Cô gái đến từ hôm qua..., bộ Kính vạn hoa 45 tập viết cho thiếu nhi và bộ Chuyện xứ Lang Biang 30 tập (đã in 20 tập) về đề tài phù thủy. Có điều lạ là dù anh viết về bất cứ đề tài nào, các độc giả trẻ từ Nam chí Bắc vẫn rất say mê. Sách của Nguyễn Nhật Ánh luôn luôn là sách best-seller.
"Những năm 80, một hiện tượng "đen" đang đe dọa làm bẩn những tâm hồn trong trẻo của lứa tuổi học trò: sách khiêu dâm chép tay như nạn dịch lây lan vào môi trường học đường. Chống lại nó chỉ có thể là những sáng tác đủ mạnh, đủ hay, đủ sức thu hút, có cái cho thế hệ trẻ tìm đọc. Hàng loạt tác phẩm dành cho tuổi học trò ký tên Nguyễn Nhật Ánh ra đời: Hạ đỏ, Cô gái đến từ hôm qua, Trại hoa vàng, Mắt biếc... Nguyễn Nhật Ánh không chỉ trở thành lá chắn cho tâm hồn học trò, anh còn mang lại cho văn học thanh thiếu niên một sinh khí mới, lãng mạn, dí dỏm, nghịch ngợm và lành mạnh". (Nhà thơ Đỗ Trung Quân)* Chắc anh phải có bí quyết nào đó mới có thể hấp dẫn các em mạnh mẽ và lâu bền như vậy?
- Có lẽ do tâm hồn của tôi gần gũi với tâm hồn của các em nên những gì tôi viết ra, các em cảm thấy như chuyện của chính mình.
Nguyễn Nhật Ánh cắt nghĩa thật giản dị. Anh hầu như không quan tâm gì nhiều đến cái gọi là bí quyết. Nếu có bí quyết thì theo anh, đó là "tôi viết hồn nhiên như cậu học trò ngồi viết chuyện đời mình". Nhưng các nhà chuyên môn không nghĩ đơn giản như vậy. Tôi thích nhận xét của nhà văn Phong Thu: "Nguyễn Nhật Ánh như là một-hiện-tượng-văn-học-thiếu-nhi, chỉ với một pho Kính vạn hoa đã là một đề tài cho người nghiên cứu, phê bình văn học". Quả thực, nhiều luận văn cử nhân và thạc sĩ văn chương đã chọn Nguyễn Nhật Ánh làm đề tài nghiên cứu.
Cũng như nhà văn yêu quý của mình, độc giả của anh - các em nhỏ - cũng chẳng bao giờ quan tâm đến "bí quyết" của "chú Ánh". Các em hồn nhiên và say mê đọc truyện của chú, thấp thỏm từng ngày chờ đợi chú in sách mới. Chơi thân với Ánh, tôi được thơm lây và cũng "vạ" lây. Không nói các con tôi bắt tôi xin sách chú Ánh để biến căn hộ thành phòng đọc sách Nguyễn Nhật Ánh, chúng còn gửi sang Bỉ cho hai đứa em con dì. Chưa hết, con cái của bạn bè cứ nhè tôi xin sách chú Ánh. Báo hại, xin nhiều cũng... kỳ nên đành chạy đi mua rồi nhờ Ánh ký tặng.
Tôi biết chuyện hồi nhỏ, con gái của nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn và nhà thơ Hà Phương yêu thích truyện của chú Ánh đến mức chép nguyên cả truyện dài Hạ đỏ vào một cuốn tập học trò. Nhà thơ Lê Minh Quốc kể lại: Có lần anh đến rủ nhà báo Lưu Đình Triều đi uống bia. Bé Nhĩ, con gái Lưu Đình Triều, hỏi: "Ba có rủ chú Ánh không ba?". Lê Minh Quốc vọt miệng đáp: "Chắc là có đó con". Bé Nhĩ lập tức giãy nảy: "Ba và chú Quốc không được rủ chú Ánh đi nhậu. Để chú Ánh ở nhà viết truyện cho con đọc". Đó là vì bé đang dài cổ chờ cuốn Chuyện xứ Lang Biang tập 4 của Nguyễn Nhật Ánh mà chưa thấy tăm hơi đâu. Lê Minh Quốc kết luận: Có nhà văn nào sướng như Nguyễn Nhật Ánh (!?)...
Những chuyện kể về tình cảm mà các em thiếu nhi dành cho Nguyễn Nhật Ánh thì nhiều. Với anh, các em không chỉ yêu mến mà còn coi như thần tượng. Anh Võ Như Lanh (Tổng biên tập Thời báo Kinh tế Sài Gòn) và anh Lê Văn Thảo (Tổng thư ký Hội Nhà văn TP.HCM) có câu chuyện giống nhau như đúc. Con của Võ Như Lanh và Lê Văn Thảo tò mò hỏi bố: "Ba có quen nhà văn Nguyễn Nhật Ánh không ạ?". Hai ông bố trả lời: "Quen chứ sao không. Chú Ánh từng làm việc chung với ba mà". Hai đứa con tỏ ý ngờ vực: "Con không tin. Ba mà quen được nhà văn Nguyễn Nhật Ánh?". Hai ông bố kể lại chuyện này trong bàn rượu, cười méo xẹo: "Tức cái bọn trẻ con thiệt! Nguyễn Nhật Ánh là "lính" của mình chứ đâu!".
Nguyễn Nhật Ánh ra Bắc cũng vậy. Ông bố bà mẹ nào cũng muốn "lôi" nhà văn Nguyễn Nhật Ánh về nhà để "khoe" với con mình. Bạn bè của anh như Trung Trung Đỉnh, Bảo Ninh, Phạm Ngọc Tiến, Trần Anh Thái hễ gặp Nguyễn Nhật Ánh là hỏi sách cho con: "Mấy đứa nhóc dặn bố nói chú Ánh ký tặng cho cuốn sách mới". Nhà thơ Trần Đăng Khoa thì rinh sách Nguyễn Nhật Ánh về cho... vợ đọc. Gặp Nguyễn Nhật Ánh là Trần Đăng Khoa bông phèng: "Sách của tớ hay thế mà mụ nhà tớ không chịu đọc, chỉ đòi đọc sách của bác. Điên thế!".
Chuyện bạn bè đùa giỡn là chuyện vui, nhưng từ đó nổi lên một sự thật: Nguyễn Nhật Ánh rất được các em yêu quý. Sinh nhật năm nào anh cũng được các em gửi tặng quà, các em tự động thành lập Câu lạc bộ Kính vạn hoa FC và trang web cùng tên để bàn luận trao đổi về các tác phẩm của anh, thậm chí có fan cuồng nhiệt như vợ chồng anh Ngọc Chấn và chị Quỳnh Linh ở Thủ Đức (TP.HCM) dùng tên Nguyễn Nhật Ánh để đặt tên cho con trai đầu lòng. Gần đây, một phụ nữ Bê-la-rút có chồng Việt là chị Êlêna dẫn hai con đến quán Đo Đo cũng chỉ để mong gặp mặt nhà văn đã giúp cho con mình biết say mê đọc truyện chữ...
Còn Nguyễn Nhật Ánh, lúc nào cũng thấy anh... cười cười và sau đó anh lại ngồi vào bàn cặm cụi sáng tác như một con tằm nhả tơ. Các fan của anh sau "cơn sốt" Chuyện xứ Lang Biang đang trông chờ tập 4, cũng là tập cuối cùng, mà anh đã hứa là sẽ ra mắt vào dịp hè. Có lẽ vì lời hứa với các em mà Nguyễn Nhật Ánh không rời khỏi bàn viết suốt mấy tháng gần đây. Với anh đó là niềm vui. Niềm vui của sự sáng tạo và niềm vui được đáp lại những tình cảm yêu quý mà mọi người, nhất là trẻ em dành cho anh...
VŨ ÂN THY, nhà thơ
(báo Thanh Niên 27-5-2006)
"Tôi viết như cậu học trò"
Những ngày này, nhân dịp Quốc tế thiếu nhi 1/6, hàng loạt đài truyền hình chiếu lại 10 tập phim Kính vạn hoa chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh và các em thiếu nhi đang náo nức chờ xem 10 tập tiếp theo có thể sẽ khởi chiếu giữa tháng 6. Ngoài ra, các em còn trông chờ một điều khác nữa: Chuyện xứ Lang Biang tập 4, mà Nguyễn Nhật Ánh đã hứa là sẽ ra mắt vào dịp hè năm nay...
Quen biết Nguyễn Nhật Ánh từ hồi anh mới... hơi hơi nổi tiếng, tôi biết anh không thích xuất hiện trên màn ảnh truyền hình cũng như trước đám đông, cũng rất ngại trả lời phỏng vấn mặc dù anh... khá ăn ảnh. Anh nói thật mà như giỡn, mình là nghệ sĩ sáng tác chứ đâu phải là nghệ sĩ biểu diễn. Anh luôn tin rằng vị trí thích hợp nhất đối với một nhà văn là ngồi trước bàn viết.
Sống và nghĩ trong sáng, hướng thiện, Nguyễn Nhật Ánh là sự kết hợp giữa cái Tâm, cái Tình và cái Tài. Nhìn vào cả trăm tác phẩm liên tục ra đời của Nguyễn Nhật Ánh và những kỷ lục mà anh đã đem lại cho ngành xuất bản trong vòng 20 năm qua, tôi tin rằng anh đã sống và làm việc đúng theo tâm niệm đó.
Không tính 3 tập bình luận thể thao, 5 tập thơ, 30 tập truyện tranh và 50 tập tư vấn tình yêu ký bằng bút danh khác, chỉ kể riêng những truyện dài viết cho thanh thiếu niên, cho đến nay Nguyễn Nhật Ánh đã có 3 bộ truyện rất được các độc giả trẻ yêu thích: bộ 23 tập viết cho tuổi mới lớn với những cái tên quen thuộc Mắt biếc, Trại hoa vàng, Thiên thần nhỏ của tôi, Cô gái đến từ hôm qua..., bộ Kính vạn hoa 45 tập viết cho thiếu nhi và bộ Chuyện xứ Lang Biang 30 tập (đã in 20 tập) về đề tài phù thủy. Có điều lạ là dù anh viết về bất cứ đề tài nào, các độc giả trẻ từ Nam chí Bắc vẫn rất say mê. Sách của Nguyễn Nhật Ánh luôn luôn là sách best-seller.
"Những năm 80, một hiện tượng "đen" đang đe dọa làm bẩn những tâm hồn trong trẻo của lứa tuổi học trò: sách khiêu dâm chép tay như nạn dịch lây lan vào môi trường học đường. Chống lại nó chỉ có thể là những sáng tác đủ mạnh, đủ hay, đủ sức thu hút, có cái cho thế hệ trẻ tìm đọc. Hàng loạt tác phẩm dành cho tuổi học trò ký tên Nguyễn Nhật Ánh ra đời: Hạ đỏ, Cô gái đến từ hôm qua, Trại hoa vàng, Mắt biếc... Nguyễn Nhật Ánh không chỉ trở thành lá chắn cho tâm hồn học trò, anh còn mang lại cho văn học thanh thiếu niên một sinh khí mới, lãng mạn, dí dỏm, nghịch ngợm và lành mạnh". (Nhà thơ Đỗ Trung Quân)* Chắc anh phải có bí quyết nào đó mới có thể hấp dẫn các em mạnh mẽ và lâu bền như vậy?
- Có lẽ do tâm hồn của tôi gần gũi với tâm hồn của các em nên những gì tôi viết ra, các em cảm thấy như chuyện của chính mình.
Nguyễn Nhật Ánh cắt nghĩa thật giản dị. Anh hầu như không quan tâm gì nhiều đến cái gọi là bí quyết. Nếu có bí quyết thì theo anh, đó là "tôi viết hồn nhiên như cậu học trò ngồi viết chuyện đời mình". Nhưng các nhà chuyên môn không nghĩ đơn giản như vậy. Tôi thích nhận xét của nhà văn Phong Thu: "Nguyễn Nhật Ánh như là một-hiện-tượng-văn-học-thiếu-nhi, chỉ với một pho Kính vạn hoa đã là một đề tài cho người nghiên cứu, phê bình văn học". Quả thực, nhiều luận văn cử nhân và thạc sĩ văn chương đã chọn Nguyễn Nhật Ánh làm đề tài nghiên cứu.
Cũng như nhà văn yêu quý của mình, độc giả của anh - các em nhỏ - cũng chẳng bao giờ quan tâm đến "bí quyết" của "chú Ánh". Các em hồn nhiên và say mê đọc truyện của chú, thấp thỏm từng ngày chờ đợi chú in sách mới. Chơi thân với Ánh, tôi được thơm lây và cũng "vạ" lây. Không nói các con tôi bắt tôi xin sách chú Ánh để biến căn hộ thành phòng đọc sách Nguyễn Nhật Ánh, chúng còn gửi sang Bỉ cho hai đứa em con dì. Chưa hết, con cái của bạn bè cứ nhè tôi xin sách chú Ánh. Báo hại, xin nhiều cũng... kỳ nên đành chạy đi mua rồi nhờ Ánh ký tặng.
Tôi biết chuyện hồi nhỏ, con gái của nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn và nhà thơ Hà Phương yêu thích truyện của chú Ánh đến mức chép nguyên cả truyện dài Hạ đỏ vào một cuốn tập học trò. Nhà thơ Lê Minh Quốc kể lại: Có lần anh đến rủ nhà báo Lưu Đình Triều đi uống bia. Bé Nhĩ, con gái Lưu Đình Triều, hỏi: "Ba có rủ chú Ánh không ba?". Lê Minh Quốc vọt miệng đáp: "Chắc là có đó con". Bé Nhĩ lập tức giãy nảy: "Ba và chú Quốc không được rủ chú Ánh đi nhậu. Để chú Ánh ở nhà viết truyện cho con đọc". Đó là vì bé đang dài cổ chờ cuốn Chuyện xứ Lang Biang tập 4 của Nguyễn Nhật Ánh mà chưa thấy tăm hơi đâu. Lê Minh Quốc kết luận: Có nhà văn nào sướng như Nguyễn Nhật Ánh (!?)...
Những chuyện kể về tình cảm mà các em thiếu nhi dành cho Nguyễn Nhật Ánh thì nhiều. Với anh, các em không chỉ yêu mến mà còn coi như thần tượng. Anh Võ Như Lanh (Tổng biên tập Thời báo Kinh tế Sài Gòn) và anh Lê Văn Thảo (Tổng thư ký Hội Nhà văn TP.HCM) có câu chuyện giống nhau như đúc. Con của Võ Như Lanh và Lê Văn Thảo tò mò hỏi bố: "Ba có quen nhà văn Nguyễn Nhật Ánh không ạ?". Hai ông bố trả lời: "Quen chứ sao không. Chú Ánh từng làm việc chung với ba mà". Hai đứa con tỏ ý ngờ vực: "Con không tin. Ba mà quen được nhà văn Nguyễn Nhật Ánh?". Hai ông bố kể lại chuyện này trong bàn rượu, cười méo xẹo: "Tức cái bọn trẻ con thiệt! Nguyễn Nhật Ánh là "lính" của mình chứ đâu!".
Nguyễn Nhật Ánh ra Bắc cũng vậy. Ông bố bà mẹ nào cũng muốn "lôi" nhà văn Nguyễn Nhật Ánh về nhà để "khoe" với con mình. Bạn bè của anh như Trung Trung Đỉnh, Bảo Ninh, Phạm Ngọc Tiến, Trần Anh Thái hễ gặp Nguyễn Nhật Ánh là hỏi sách cho con: "Mấy đứa nhóc dặn bố nói chú Ánh ký tặng cho cuốn sách mới". Nhà thơ Trần Đăng Khoa thì rinh sách Nguyễn Nhật Ánh về cho... vợ đọc. Gặp Nguyễn Nhật Ánh là Trần Đăng Khoa bông phèng: "Sách của tớ hay thế mà mụ nhà tớ không chịu đọc, chỉ đòi đọc sách của bác. Điên thế!".
Chuyện bạn bè đùa giỡn là chuyện vui, nhưng từ đó nổi lên một sự thật: Nguyễn Nhật Ánh rất được các em yêu quý. Sinh nhật năm nào anh cũng được các em gửi tặng quà, các em tự động thành lập Câu lạc bộ Kính vạn hoa FC và trang web cùng tên để bàn luận trao đổi về các tác phẩm của anh, thậm chí có fan cuồng nhiệt như vợ chồng anh Ngọc Chấn và chị Quỳnh Linh ở Thủ Đức (TP.HCM) dùng tên Nguyễn Nhật Ánh để đặt tên cho con trai đầu lòng. Gần đây, một phụ nữ Bê-la-rút có chồng Việt là chị Êlêna dẫn hai con đến quán Đo Đo cũng chỉ để mong gặp mặt nhà văn đã giúp cho con mình biết say mê đọc truyện chữ...
Còn Nguyễn Nhật Ánh, lúc nào cũng thấy anh... cười cười và sau đó anh lại ngồi vào bàn cặm cụi sáng tác như một con tằm nhả tơ. Các fan của anh sau "cơn sốt" Chuyện xứ Lang Biang đang trông chờ tập 4, cũng là tập cuối cùng, mà anh đã hứa là sẽ ra mắt vào dịp hè. Có lẽ vì lời hứa với các em mà Nguyễn Nhật Ánh không rời khỏi bàn viết suốt mấy tháng gần đây. Với anh đó là niềm vui. Niềm vui của sự sáng tạo và niềm vui được đáp lại những tình cảm yêu quý mà mọi người, nhất là trẻ em dành cho anh...
VŨ ÂN THY, nhà thơ
(báo Thanh Niên 27-5-2006)